I. Đặc trưng khí tượng nông nghiệp
Theo số liệu thống kê cho thấy nhiệt độ không khí tuần 1 tháng 5 tại khu vực Nam Trung Bộ dao động từ 25.8 - 32.4°C, nhiệt độ không khí trung bình 29.1°C, tổng lượng mưa là 70.3mm. Đặc trưng khí tượng cụ thể như sau:
Nhiệt độ không khí trung bình có xu thế giảm, thấp hơn so với tuần trước khoảng 0.2°C. Mức độ biến động của nhiệt độ không khí trung bình nằm trong khoảng ± 1°C. Dự báo trong tuần tiếp theo, nhiệt độ không khí trung bình có thể cao hơn so với tuần này khoảng 1.9°C tuy nhiên cần lưu ý mức độ biến động khoảng ± 0.5°C.
Nhiệt độ không khí tối cao trung bình có xu thế giảm, thấp hơn so với tuần trước khoảng 0.9°C. Mức độ biến động của nhiệt độ không khí tối cao trung bình nằm trong khoảng ± 0.9°C. Dự báo trong tuần tiếp theo, nhiệt độ không khí tối cao trung bình có thể cao hơn so với tuần này khoảng 2.1°C tuy nhiên cần lưu ý mức độ biến động khoảng ± 0.5°C.
Nhiệt độ không khí tối thấp trung bình có xu thế tăng, cao hơn so với tuần trước khoảng 0.5°C. Mức độ biến động của nhiệt độ không khí tối thấp trung bình nằm trong khoảng ± 1.1°C. Dự báo trong tuần tiếp theo, nhiệt độ không khí tối thấp trung bình có thể cao hơn so với tuần này khoảng 1.7°C tuy nhiên cần lưu ý mức độ biến động khoảng ± 0.5°C.
Tổng lượng mưa có xu thế giảm, thấp hơn so với tuần trước khoảng 100.1mm. Mức độ biến động của tổng lượng mưa nằm trong khoảng ± 23.2mm. Dự báo trong tuần tiếp theo, tổng lượng mưa có thể thấp hơn so với tuần này khoảng 40.3mm tuy nhiên cần lưu ý mức độ biến động khoảng ± 3.3mm.
* Một số lưu ý xu thế thời tiết tuần tới: Từ đêm 11-17/5, chiều tối và đêm có mưa rào và dông vài nơi, ngày nắng, phía Bắc có nắng nóng, có nơi nắng nóng gay gắt; riêng phía Nam thời kỳ từ 14-15/5 chiều tối và tối có mưa rào và dông rải rác. Trong mưa dông có khả năng xảy ra lốc, sét và gió giật mạnh. Từ ngày 18-21/5, chiều tối và đêm có mưa rào và dông vài nơi, ngày nắng, phía Bắc có nơi nắng nóng; riêng phía Nam chiều tối và đêm thời kỳ từ ngày 19-21/5 có mưa rào và dông rải rác. Trong mưa dông có khả năng xảy ra lốc, sét và gió giật mạnh. (Nguồn: TT DBKTTV QG)
Bảng 1: Tổng hợp khí tượng nông nghiệp khu vực Nam Trung Bộ
Đặc trưng Nhiệt độ không khí (°C) Lượng mưa
(mm)
Tối cao Tối thấp Trung bình
Tuần trước 33.3 25.3 29.3 170.4
Trong tuần 32.4 25.8 29.1 70.3
Tuần tới 33-36 26-29 29.5-32.5 20-40
II. Đặc trưng nông nghiệp
Đặc trưng nông nghiệp khu vực Nam Trung Bộ tuần 1 tháng 5 năm 2021 được khái quát như sau:
Lúa: vụ Đông Xuân trà chính vụ đang trong giai đoạn chín – thu hoạch, trà muộn đang trong giai đoạn chắc xanh – chín; vụ Xuân Hè (Bình Định) đang trong giai đoạn xuống giống – mạ - đẻ nhánh; vụ Hè Thu (Bình Thuận, Khánh Hòa) đang trong giai đoạn xuống giống – mạ - đẻ nhánh. Thời kỳ xuống giống nhiệt độ thích hợp nhất đối với quá trình nảy mầm là 30 – 35°C, ngưỡng nhiệt độ giới hạn thấp nhất là 10 – 12°C và cao nhất là 40°C không có lợi cho quá trình nảy mầm và phát triển của mầm. Thời kỳ mạ nhiệt độ thích hợp cho cây mạ phát triển là 25 – 30°C. Theo thống kê trong tuần nhiệt độ dao động từ 25.8°C đến 32.4°C, nhiệt độ trung bình 29.1°C và tổng lượng mưa là 70.3 mm, cho thấy điều kiện thời tiết tương đối thuận lợi cho cây lúa sinh trưởng và phát triển trong các giai đoạn này. Các bệnh như: bọ trĩ, ruồi đục lá, bệnh đạo ôn lá, ốc bươu vàng, chuột,... tiếp tục gây hại trên lúa Xuân Hè, Hè Thu giai đoạn mạ - đẻ nhánh – đứng cái. Đối với tuần tiếp theo nhiệt độ dự báo tối cao dao động từ 33 – 36°C, tối thấp từ 26 – 29°C, trung bình từ 29.5 – 32.5°C, tổng lượng mưa dao động từ 20 – 40mm. Cần đề phòng sâu cuốn lá nhỏ, sâu đục thân hai chấm…tiếp tục phát sinh gây hại.
Cây ngô: vụ Hè Thu đang trong giai đoạn xuống giống – cây con. Đối với giai đoạn cây con, nhiệt độ thích hợp từ 25 – 28°C, tối thích trong khoảng 25 - 28°C. Độ ẩm thích hợp nằm trong khoảng 60 – 65% (65-70%). Lượng nước cần khoảng 28 – 35m3 nước/ngày/ha. Theo thống kê trong tuần nhiệt độ dao động từ 25.8°C đến 32.4°C, nhiệt độ trung bình 29.1°C và tổng lượng mưa là 70.3 mm, là điều kiện thuận lợi cho cây ngô sinh trưởng và phát triển trong giai đoạn này. Sâu keo mùa thu tiếp tục phát sinh và gây hại phổ biến ở mức nhẹ - trung bình tại các vùng trồng ngô. Đối với tuần tiếp theo nhiệt độ dự báo tối cao dao động từ 33 – 36°C, tối thấp từ 26 – 29°C, trung bình từ 29.5 – 32.5°C, tổng lượng mưa dao động từ 20 – 40mm. Lưu ý Sâu xám, sâu đục thân, sâu cắn lá, bệnh khô vằn, chuột,... phát sinh gây hại nhẹ, hại nặng cục bộ.
Sắn: vụ Hè Thu đang trong giai đoạn tích lũy tinh bột – thu hoạch; vụ Mùa và Thu Đông giai đoạn nuôi củ – tích lũy tinh bột; vụ Đông – Xuân 2020 – 2021 đang trong giai đoạn phát triển thân lá – tạo củ. Trong thời kỳ phát triển thân lá sắn cần nhiệt độ 20 - 27°C. Ở thời kỳ cây lớn, nhiệt độ thích hợp dao động từ 20-32°C. Thời kỳ phát triển củ nhiệt độ thích hợp 25-35°C. Sắn sinh trưởng phát triển chậm khi nhiệt độ vượt quá 40°C. Ở nhiệt độ dưới 10°C sắn ngừng sinh trưởng thân lá và bị chết. Theo thống kê trong tuần nhiệt độ dao động từ 25.8°C đến 32.4°C, nhiệt độ trung bình 29.1°C và tổng lượng mưa là 70.3 mm, là điều kiện thời tiết thuận lợi cho cây sắn sinh trưởng và phát triển trong các giai đoạn này. Trong tuần bệnh khảm lá tiếp tục phát sinh gây hại và gia tăng diện tích nhiễm bệnh trên các diện tích sắn trồng mới bằng nguồn giống không sạch bệnh tại các vùng trồng sắn. Đối với tuần tiếp theo nhiệt độ dự báo tối cao dao động từ 33 – 36°C, tối thấp từ 26 – 29°C, trung bình từ 29.5 – 32.5°C, tổng lượng mưa dao động từ 20 – 40mm. Lưu ý phòng trừ hiệu quả bệnh khảm lá và các sâu bệnh khác.
Rau màu: trong nhiều giai đoạn. Sâu xanh, sâu khoang,...hại cục bộ; bệnh thán thư, thối nhũn,.. hại tăng trên cây họ cà; dòi đục lá, sâu cuốn lá, sâu đục quả tiếp tục hại đậu đỗ; sâu ăn lá hành, dòi đục hành, rệp, bệnh đốm lá,... tiếp tục phát sinh gây hại mức độ nhẹ.
Mía: đang trong giai đoạn cây con, vươn lóng. Thời kỳ cây con yêu cầu nhiệt độ cần lớn hơn 15°C. Thời kỳ mía làm lóng cần nhiệt độ trung bình trên 23°C và thích hợp nhất là từ 30 – 32°C. Thời kỳ này mía cần nhiều nước nhầt, chiếm từ 50 - 60% nhu cầu nước của quá trình sinh trưởng, độ ẩm trong đất cần từ 75 - 80%. Theo thống kê trong tuần nhiệt độ dao động từ 25.8°C đến 32.4°C, nhiệt độ trung bình 29.1°C và tổng lượng mưa là 70.3 mm, cho thấy điều kiện thời tiết thuận lợi cho cây mía sinh trưởng và phát triển trong các giai đoạn này. Trong tuần bệnh chồi cỏ tiếp tục phát sinh gây hại, đặc biệt tại những ruộng chưa được tiêu hủy hoặc tiêu hủy chưa triệt để. Đối với tuần tiếp theo nhiệt độ dự báo tối cao dao động từ 33 – 36°C, tối thấp từ 26 – 29°C, trung bình từ 29.5 – 32.5°C, tổng lượng mưa dao động từ 20 – 40mm. Tiếp tục thực hiện các biện pháp phòng trừ bệnh chồi cỏ. Đề phòng dịch hại như rệp sáp, rầy đầu vàng, sâu đục thân.
Cây thanh long: đang trong giai đoạn chăm sóc, thu hoạch. Nhiệt độ thích hợp là 14-26°C và tối đa 38 - 40°C. Nhu cầu về lượng mưa cho cây là 22 - 56mm/tuần. Theo thống kê trong tuần nhiệt độ dao động từ 25.8°C đến 32.4°C, nhiệt độ trung bình 29.1°C và tổng lượng mưa là 70.3 mm cho thấy nền nhiệt độ thuận lợi cho cây thanh long sinh trưởng và phát triển tốt trong các giai đoạn này; bệnh đốm nâu, thán thư, ... tiếp tục phát sinh gây hại tăng do điều kiện thời tiết mưa nhiều và ẩm độ cao. Đối với tuần tiếp theo nhiệt độ dự báo tối cao dao động từ 33 – 36°C, tối thấp từ 26 – 29°C, trung bình từ 29.5 – 32.5°C, tổng lượng mưa dao động từ 20 – 40mm. Đề phòng bệnh bệnh đốm nâu và thán thư tiếp tục phát sinh gây hại.
Cây sầu riêng: đang trong giai đoạn quả non. Nhiệt độ thích hợp cho sầu riêng sinh trưởng phát triển dao động từ thích hợp từ 22-36°C, ẩm độ từ 75-80%, lượng mưa khoảng 56-83mm/tuần. Theo thống kê trong tuần nhiệt độ dao động từ 25.8°C đến 32.4°C, nhiệt độ trung bình 29.1°C và tổng lượng mưa là 70.3 mm, là điều kiện thuận lợi cho cây sầu riêng sinh trưởng và phát triển tốt trong các giai đoạn này. Đối với tuần tiếp theo nhiệt độ dự báo tối cao dao động từ 33 – 36°C, tối thấp từ 26 – 29°C, trung bình từ 29.5 – 32.5°C, tổng lượng mưa dao động từ 20 – 40mm. Lưu ý các bệnh gây hại cho sầu riêng như bệnh thán thư, sâu đục thân, nấm hồng, xì mủ.
Hồ tiêu: đang trong giai đoạn chăm sóc sau thu hoạch. Cây tiêu có thể sinh trưởng phát triển trong phạm vi nhiệt độ từ 10 - 35°C, nhưng thích hợp nhất cho cây hồ tiêu từ 25 - 27°C. Theo thống kê trong tuần nhiệt độ dao động từ 25.8°C đến 32.4°C, nhiệt độ trung bình 29.1°C và tổng lượng mưa là 70.3 mm,cho thấy điều kiện thời tiết trong phạm vi sinh trưởng và phát triển tốt của cây hồ tiêu. Trong tuần tuyến trùng hại rễ, bệnh chết nhanh, bệnh gỉ sắt, bệnh thán thư, bệnh chết chậm, rệp các loại... tiếp tục phát sinh và gây hại tăng tại các vườn kém chăm sóc, hại nặng cục bộ. Đối với tuần tiếp theo nhiệt độ dự báo tối cao dao động từ 33 – 36°C, tối thấp từ 26 – 29°C, trung bình từ 29.5 – 32.5°C, tổng lượng mưa dao động từ 20 – 40mm. Tiếp tục tăng cường chăm sóc các vườn cây đang bị nhiễm bệnh, đề phòng việc lây lan của sâu bệnh chết nhanh, gỉ sắt, tuyến trùng hại rễ, đồng thời cần bổ sung nước cho cây.
Thống kê tại Bảng 1 cho thấy nhiệt độ dự báo tuần tiếp theo dao động trong khoảng từ 33 – 36°C, tối thấp từ 26 – 29°C, trung bình từ 29.5 – 32.5°C, tổng lượng mưa dao động từ 20 – 40mm, do đó, có thể nhận thấy tuần tiếp theo, khu vực Nam Trung Bộ có nền nhiệt độ tăng, các cây trồng cần được chú ý đảm bảo đủ nước và có biện pháp chống dịch bệnh hiệu quả.

NGƯỜI THỰC HIỆN KIỂM SOÁT

Lê Thị Thanh Nga Phạm Thị Kim Phụng