Trung tâm Khí tượng Thuỷ văn quốc gia đang trình các cấp có thẩm quyền phê duyệt Dự án: Tăng cường hệ thống dự báo, cảnh báo lũ lụt ở Việt Nam – Giai đoạn II”.  Nếu dự án được phê duyệt và triển khai, sẽ góp phần tăng cường năng lực quan trắc, dự báo, cảnh báo thiên tai, ứng phó với tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu toàn cầu đối với các tỉnh trong khu vực Nam Trung Bộ.

      Đài Khí tượng Thủy văn khu vực Nam Trung Bộ là đơn vị thụ hưởng trực tiếp khi dự án hoàn thành và đưa vào khai thác sử dụng. Xin giới thiệu với bạn đọc những nội dung chính của Dự án:

1. Mục tiêu của Dự án.

Góp phần nâng cấp và hiện đại hóa toàn bộ hệ thống dự báo, cảnh báo lũ lụt trên toàn lãnh thổ Việt Nam; đưa công tác dự báo của Ngành Khí tượng Thủy văn Việt Nam đạt trình độ tiên tiến trong khu vực và tiếp cận với trình độ tiên tiến của thế giới; phát huy, kế thừa và kết hợp với các dự án tương tự đã và đang được thực hiện.

2. Các hoạt động chính của dự án.

- Đổi mới công nghệ và thiết bị quan trắc theo mô hình tự động cho các trạm khí tượng, thủy văn, đo mưa hiện có trên khu vực;

- Thiết lập mới các trạm khí tượng, thủy văn, hải văn được quy hoạch đến năm 2020 và các trạm đo mưa được quy hoạch cho giai đoạn 2010-2015 theo Quyết định số 16/2007/QĐ-TTg, ngày 29/01/2007 của Thủ tướng Chính phủ.

- Đầu tư cơ sở vật chất, thiết bị, công nghệ cho 4 Trung tâm Khí tượng Thuỷ văn tỉnh gồm Bình Định, Phú Yên, Ninh Thuận, Bình Thuận và Trung tâm khu vực tại Đài Khí tượng Thuỷ văn khu vực Nam Trung Bộ để quản lý hoạt động, thu thập thông tin quan trắc của mạng lưới trạm.

- Cung cấp các mô hình dự báo để tăng cường năng lực dự báo, cảnh báo lũ lụt và cung cấp thông tin cho các cơ quan hữu quan.

- Đào tạo cán bộ thông qua các chương trình huấn luyện và chuyển giao công nghệ.

3. Các hạng mục đầu tư.

3.1. Thiết bị, công nghệ quan trắc và dự báo.

- Cung cấp, lắp đặt thiết bị cho 116 trạm khí tượng, thủy văn, đo mưa và hải văn tự động quan trắc và truyền tin.

- Cung cấp lắp đặt thiết bị cho 4 trung tâm thu nhận, xử lý số liệu; dự báo, cảnh báo cấp tỉnh, 1 trung tâm ở cấp khu vực và lắp đặt thiết bị tại 3 trung tâm thuộc cấp trung ương bao gồm Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Trung ương, Trung tâm Mạng lưới khí tượng thủy văn và môi trường và Trung tâm Công nghệ thông tin khí tượng thủy văn.

- Thiết kế và xây dựng mô hình dự báo, cảnh báo lũ lụt; đào tạo cán bộ. Công tác kỹ thuật, bảo dưỡng thiết bị.

3.2. Thiết bị công nghệ thông tin và truyền tin.

Sử dụng phương thức truyền tin từ các trạm quan trắc tự động từ xa đến Trung tâm Tỉnh bằng đường truyền GPRS/GSM và Radio UHF.

Giải pháp sử dụng hệ thống truyền tin dựa trên công nghệ ADSL Internet trên nền TCP/IP đang áp dụng phổ biến hiện nay, kết hợp với kênh thông tin khác của ngành.

3.3. Công nghệ dự báo khí tượng thủy văn.

Đầu tư xây dựng các loại phần mềm.

- Cơ sở dữ liệu Khí tượng – thủy văn và phần mềm khai thác, hiển thị và quản lý dữ liệu (Hệ thống Hỗ trợ quyết định (DSS) cho khu vực;

- Mô hình dự báo mưa số trị cực ngắn (1-6 giờ) và từ 1-5 ngày cho khu vực;

- Xây dựng các phương pháp dự báo lũ và cảnh báo ngập lụt kết hợp với vận hành các hồ chứa cho các lưu vực sông Nam Trung Bộ;

-  Mua 5 bộ mô hình MIKE 11 có bản quyền (4 Trung tâm tỉnh và Đài) và 2 bộ MIKE 21 có bản quyền (Đài và Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Trung ương);

- Xây dựng Website tại trung tâm khu vực.

3.4. Đào tạo và chuyển giao công nghệ.

- Tổ chức 02 lớp đào tạo ở nước ngoài cho cán bộ quản lý và cán bộ kỹ thuật trong đó 01 lớp cho cán bộ quản lý và 01 lớp cho cán bộ kỹ thuật .

- Tổ chức 6 lớp đào tạo trong nước tại Trung tâm Khí tượng thủy văn quốc gia, Đài Khí tượng Thủy văn khu vực Nam Trung Bộ và các Trung tâm Khí tượng Thủy văn tỉnh.

- Thực hiện đào tạo, hướng dẫn cộng đồng dân cư hiểu và sử dụng hiệu quả các thông tin dự báo, cảnh báo lũ lụt phục sản xuất, đời sống và chủ động phòng tránh, giảm nhẹ rủi ro thiên tai, nâng cao hiệu quả công tác Quản lý rủi ro thiên tai dựa vào cộng đồng. Mở 05 Lớp huấn luyện cho cán bộ kỹ thuật cơ quan phòng chống thiên tai địa phương thuộc 5 tỉnh ở khu vực Nam Trung Bộ

3.5. Đầu tư xây dựng cơ bản.

 Xây dựng mới 02 trạm khí tượng: Phù Mỹ và Sông Cầu; 03 trạm thủy văn: Nha Trang, Sông Hinh và Tân Minh; 83 trạm đo mưa; 02 trạm Hải văn: Cam Ranh và Phan Thiết; dẫn cao độ tuyệt đối cho các trạm Thủy văn và Hải văn.

Khi dự án hoàn thành và đưa vào khai thác sử dụng sẽ tạo một bước đột phá lớn về hiện đại hóa mạng lưới trạm quan trắc, công nghệ dự báo, công nghệ thông tin cho Đài khí tượng Thủy văn khu vực Nam Trung Bộ, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của đời sống xã hội và tác động sâu sắc của biến đổi khí hậu toàn cầu.

 Dự án hoàn thành sẽ góp phần quan trọng trong việc thực hiện thành công Chiến lược phát triển ngành Khí tượng Thủy văn đến năm 2020.

Hình ảnh minh họa: Trạm khí tượng tự động

KS. Lê Văn Vinh