Trên thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng, du lịch đã đã trở thành một ngành kinh tế quan trọng trong nền kinh tế quốc dân, thậm chí là một trong những lựa chọn chính để chống lại đói nghèo.

     Tuy nhiên, lĩnh vực ngày càng quan trọng này đang rất dễ bị tổn thương trước tác động của những thay đổi do biến đổi khí hậu gây ra. Điều kiện khí hậu thuận lợi ở các điểm đến là điểm hấp dẫn chính cho du khách, đặc biệt là ở các điểm đến bãi biển. Đồng thời tác động của khí hậu đến nguồn tài nguyên môi trường như nhiệt độ, ánh nắng, động vật hoang dã, đa dạng sinh học…cũng rất quan trọng trong việc lựa chọn điểm đến và phương thức khai thác các dịch vụ du lịch. Do đó biến đổi khí hậu sẽ có những tác động trực tiếp, gián tiếp, tích cực và cả tiêu cực đến ngành du lịch. 

                                                          Ảnh minh họa. Nguồn internet 

     Tác động trực tiếp dễ thấy nhất là khí hậu giúp xác định sự phù hợp của địa điểm du lịch với các hoạt động khai thác du lịch, là một động lực chính của mùa du lịch và có ảnh hưởng quan trọng về chi phí điều hành như chi phí đi lại, thực phẩm, nước, bảo hiểm…Do đó những thay đổi trong chiều dài và chất lượng mùa du lịch ( ngày lễ, tết, kỳ nghỉ đông, nghỉ hè…) có thể tác động đáng kể đối với các mối quan hệ cạnh tranh giữa các địa điểm. Ví dụ, khi mùa nóng kéo dài hơn thì những điểm đến hay mùa du lịch sẽ thiên về những thành phố biển như Nha Trang, Đà Nẵng hay Hạ Long với hình thức tắm biển được yêu thích. Ngược lại, vào mùa đông thì những điểm đến lý tưởng là cơ hội được ngắm tuyết rơi ở SaPa hay cảm nhận cái lạnh không quá khắc nghiệt ở miền nhiệt đới của Đà Lạt. 

Ảnh minh họa. Nguồn internet

     Như đã nói, điều kiện môi trường có vai trò rất quan trọng đối với ngành du lịch, một sự thay đổi của môi trường do biến đổi khí hậu cũng có thể tác động sâu sắc đến các điểm, khu vực du lịch. Cụ thể là những thay đổi về nguồn nước, mất đa dạng sinh học, giảm thẩm mỹ cảnh quan, sản xuất nông nghiệp bị biến đổi, thiên tai, xói mòn bờ biển, nước biển dâng…thường có những tác động tiêu cực đến sự ổn định và phát triển của môi trường du lịch. Những điểm đến du lịch hấp dẫn như những cù lao, đảo ở Bến Tre, Kiên Giang có thể bị xóa sổ do nước biển dâng hay hình thức lặng ngắm san hô ở thành phố biển Nha Trang, Quy Nhơn cũng có thể mất đi sự hấp dẫn do môi trường biển bị axit hóa dẫn đến tẩy trắng san hô, thậm chí là giảm lượng lớn rặng san hô. 

Ảnh minh họa. Nguồn internet

     Yếu tố thứ ba quyết định chính trong việc lựa chọn điểm đến của du khách đó là việc đảm bảo an toàn cá nhân. Khách du lịch, đặc biệt là du khách quốc tế sẽ không chọn những nơi có bất ổn chính trị hay những nơi có nguy cơ tiềm ẩn nguy hiểm. Chẳng hạn chúng ta sẽ không chọn điểm đến là nơi mà đang được dự báo sẽ có một cơ bão quét qua, hay một nơi hoàn toàn có khả năng xảy ra lũ, sạt lỡ đất núi do mưa lớn. Mà những điều này hoàn toàn có liên quan đến những những thay đổi của khí hậu, và biến đổi khí hậu ngày càng thể hiện rõ tác động lên sự bất thường, cường độ và mức độ phạm vi của những hiện tượng thiên tai. Do đó, việc đưa ra những nhận định thay đổi do biến đổi khí hậu gây ra ảnh hưởng đến du lịch là điều nên làm càng sớm càng tốt. 

                                                 Ảnh minh họa. Nguồn internet

     Một vấn đề nữa là chi phí cho hoạt động du lịch. Thế giới đã có sự nỗ lực đáng kể để giảm tác động của sự thay đổi khí hậu toàn cầu, trong đó có chính sách quốc gia và quốc tế giảm lượng khí thải nhà kính. Chính sách này có thể dẫn đến sự gia tăng chi phí vận chuyển và thay đổi hướng đến những phương tiện vận chuyển ít carbon hơn. Rõ ràng là bên cạnh chất lượng dịch vụ thì chi phí cho chuyến du lịch cũng là yếu tố để du khách quyết định hành trình của mình. Có thể thay vì cùng một thời gian có thể đi nhiều nơi, khám phá nhiều vùng miền khác nhau nhưng chi phí cao thì du khách sẽ chọn hành trình ngắn hơn với chi phí thấp để khám phá sâu sắc hơn giá trị của một vùng miền cũng như dành nhiều thời gian để nghỉ ngơi, thư giãn.

     Như vậy khí hậu, thời tiết có ảnh hưởng rất lớn đến ngành công nghiệp du lịch, cùng với sự biến động ngày càng phức tạp và nguy hiểm của thời tiết, khí hậu do biến đổi khí hậu gây ra là sự tác động của nó trực tiếp hay gián tiếp lên ngành công nghiệp ngày càng quan trọng này. Sự tác động đó ở những khu vực khác nhau có sự khác nhau và ở những phân khúc khác nhau của ngành. Vì vậy, để ổn định, thích nghi và phát triển ngành công nghiệp này trong tương lai thì việc nâng cao ý thức, hiểu biết về mối liên hệ giữa chúng là cần thiết và vô cùng quan trọng.

Đặng Thị Quyên