Theo thông tin từ Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Trung ương: Đánh giá của hầu hết các Trung tâm dự báo khí hậu trên thế giới thì El Nino đã chính thức bắt đầu từ những tháng cuối năm 2014. Các Trung tâm dự báo khí hậu trên thế giới nhận định, chuẩn sai nhiệt độ mặt nước biển tại khu vực trung tâm xích đạo Thái Bình Dương (một trong những chỉ số đánh giá cường độ của El Nino) tiếp tục tăng dần và có khả năng đạt giá trị cao nhất (khoảng 2,1-2,3oC) vào những tháng cuối năm 2015.

Như dự báo nêu trên thì El Nino 2015 sẽ đạt cường độ của El Nino mạnh kỷ lục 1997/1998. Ngoài ra, có đến 90% khả năng El Nino sẽ kéo dài đến hết mùa đông 2015/2016 và khoảng 85% khả năng sẽ kéo dài đến hết mùa xuân 2016. Như vậy, ngoài cường độ mạnh, nhiều khả năng El Nino 2014/2016 cũng sẽ trở thành một trong những El Nino kéo dài nhất trong khoảng 60 năm qua, kể từ khi có những quan trắc chi tiết về hiện tượng ENSO.

Trong các năm El Nino kỷ lục, hoạt động của bão, áp thấp nhiệt đới (ATNĐ) trên Biển Đông và ảnh hưởng trực tiếp đến Việt Nam thường ít hơn hoặc xấp xỉ trung bình nhiều năm (TBNN). Ngoài ra, trong các năm El Nino thường xuất hiện những cơn bão mạnh hoặc hoạt động trái quy luật hàng năm. Nền nhiệt độ trung bình ở hầu hết các khu vực trên cả nước có xu hướng cao hơn TBNN và xuất hiện nhiều hơn các kỷ lục về nắng nóng. Vào mùa đông liền kề, hiện tượng rét đậm-rét hại thường ít hơn TBNN và không kéo dài.

Mùa mưa đến muộn và kết thúc sớm, tổng lượng mưa phổ biến thiếu hụt so với TBNN ở các khu vực của nước ta, đặc biệt là Trung Bộ, Nam Bộ và Tây Nguyên. Lượng mưa ở Trung Bộ có thể thiếu hụt đến 30-60% ngay trong những tháng mùa mưa và hạn hán nghiêm trọng thường diễn ra trên diện rộng trong mùa khô kế tiếp. Tuy nhiên, những kỷ lục về mưa lớn trong thời đoạn ngắn cũng vẫn thường xuất hiện trong các năm El Nino mạnh. Lượng dòng chảy các sông suối trong các năm El Nino mạnh và kéo dài thường thiếu hụt so với TBNN từ 30-50%, một số nơi hụt tới 80%. Trên nhiều lưu vực sông, xuất hiện mực nước thấp nhất lịch sử.

Theo nhận định, trong điều kiện El Nino, từ nay đến hết năm 2015 sẽ có khả năng xảy ra khoảng 6-7 cơn bão, ATNĐ hoạt động trên Biển Đông, trong đó khoảng 2-3 cơn bão, ATNĐ ảnh hưởng trực tiếp đến đất liền nước ta. Do ảnh hưởng của hiện tượng El Nino, lượng mưa từ tháng 9/2015 - 2/2016 tại khu vực Trung Bộ có khả năng chỉ đạt từ 50-70% so với TBNN cùng thời kỳ, một số nơi thấp hơn. Nhiều khả năng sẽ thiếu hụt mưa trong chính mùa mưa ở khu vực Trung Bộ (từ tháng 9-11), đặc biệt khu vực Trung Trung Bộ và Nam Trung Bộ.

Các sông Trung Bộ đang bước vào thời kỳ lũ chính vụ. Đỉnh lũ năm 2015 trên các sông từ Quảng Bình đến Bình Thuận ở mức BĐ2-BĐ3, một số sông lên trên BĐ3, ở mức xấp xỉ đỉnh lũ TBNN; tuy nhiên, không loại trừ lũ lớn có thể xảy ra trên một số sông suối nhỏ. Đỉnh lũ cao nhất năm 2015 trên các sông chính từ Quảng Trị đến Ninh Thuận sẽ xuất hiện vào tháng 10 và 11.Từ tháng 12/2015-2/2016, dòng chảy trên các sông suối ở Trung Bộ sẽ giảm dần và có khả năng thiếu hụt so với TBNN phổ biến từ 20-40%, một số sông ở khu vực Nam Trung Bộ thiếu hụt trên 60%. Do đó mùa khô năm 2016 tình trạng khô hạn, thiếu nước có khả năng xảy ra sớm hơn nhiều so với TBNN.

Viết bài: Đặng Bình - Phan Hoàn
Đài KTTV Ninh Thuận